14-latek dość dorosły, by odpowiadać za zabójstwo. Po pierwsze rozszerza ona katalog przestępstw, za które nieletni po ukończeniu 15 lat może odpowiadać na podstawie Kodeksu karnego - o gwałt, zgwałcenie małoletniego, gwałt ze szczególnych okrucieństwem, jeśli następstwem gwałtu jest śmierć oraz wprowadza przepis, zgodnie z którym obejmuje to również 14-latka, który Czy 15 latek odpowiada jak dorosły? Kiedy nieletni odpowiada jak osoba dorosła? Zasadniczo można więc stwierdzić, że nieletni, który ukończył 17 rok życia i dopuścił się zbrodni, może odpowiadać przed sądem, jak osoba dorosła. W tej sytuacji ważne będzie, czy osoba taka ukończyła 17 rok życia – taka osoba może odpowiadać jak dorosły. Inaczej sprawa wygląda w przedziale wiekowym 13-17, a jeszcze inaczej w przypadku dzieci poniżej 13 roku życia. Liczy się wiek w momencie popełnienia przestępstwa. Sankcje prawne za posiadanie i sprzedaż przez nieletnich Za nastolatka, który skończył już 13 lat wniosek o wydanie dowodu składa jeden z rodziców lub opiekun ustanowiony przez sąd. Przy składaniu wniosku o dowód dla dziecka, które ukończyło już 5 lat wymagana jest jego obecność. Dalszy ciąg materiału pod wideo. Do wniosku załącza się dwie fotografie, odpis skrócony aktu urodzenia. Rozwód. W naszej Kancelarii wiemy jak delikatną materią są sprawy rodzinne, dlatego powierzając nam prowadzenie swojej sprawy rozwodowej możecie liczyć na wsparcie, zrozumienie i opiekę od pierwszego spotkania do ostatecznego zakończenia postępowania. Prowadzimy postępowanie kompleksowo, od początku do końca tak, że w tych Kiedy dziecko odpowiada przed sądem dla nieletnich? Kiedy nieletni odpowiada jak dorosły? Wszystko na temat odpowiedzialności karnej nieletniego. . Przejdź do zawartościHOMEKIM JESTEŚMY?CZYM SIĘ ZAJMUJEMY?AKTUALNOŚCIKONTAKTŚrodki wychowawcze wobec nieletnich – nieletni w prawie karnym Osoby nieletnie nie są wyjęte spod prawa. Istnieją pewne środki wychowawcze wobec nieletnich, a nawet kary. Karę można jednak orzekać wyłącznie wtedy, kiedy środki resocjalizacji będą poniższego artykułu dowiesz się:Na czym polega demoralizacja?Jakie środki wychowawcze wyróżniamy?Czym charakteryzuje się upomnienie?Na czym polega umieszczenie w zakładzie poprawczym?Jak długo trwa stosowanie środków wychowawczych?Czym jest odroczenie i przerwanie środka wychowawczego?Na początku należy zastanowić się, kim jest osoba nieletnia. Poza nieletnimi w prawie wyróżniamy również młodocianych, a także małoletnich. Nieletni jest to osoba, która w momencie popełnienia danego czynu zabronionego nie ukończyła 17 lat. Małoletni to natomiast ten, kto miał podczas popełniania owego czynu mniej niż 18 lat. Definicja małoletniego znajduje się również w Kodeksie cywilnym. Według niego małoletni to osoba, która nie ukończyła 18 roku życia. Definicję młodocianego zawiera z kolei Kodeks prawie karnym młodociany to osoba, która w chwili popełniania czynu zabronionego nie osiągnęła 21 roku życia, a w chwili orzekania przed sądem pierwszej instancji nie osiągnęła 24 roku życia. Definicja ta znajduje się w artykule 115 § 10 Kodeksu karnego. Pojęcie młodocianego funkcjonuje również w prawie pracy. W takim przypadku jest to osoba, która ukończyła 15 lat, natomiast nie ukończyła 18. Mimo że te słowa zdają się brzmieć podobnie, istnieje między nimi znaczna czyny karalne są przez nieletnich popełniane po wystąpieniu wcześniejszych problemów wychowawczych, do których należą między innymi wagary, brak postępów w nauce, palenie papierosów i spożywanie alkoholu w młodym wieku. W takich przypadkach często występuje również brak zainteresowania ze strony rodziców, w tym np. brak kontaktu w związku ze szkołą, czyli np. nieustanne nieuczęszczanie na konsultacje z nauczycielami. W takich sytuacjach szczególną rolę w uniknięciu dalszej demoralizacji odgrywa szkoła, a także rodzice. Szkoła powinna wspierać rozwój uczniów, rozpoznawać istniejące problemy, zapobiegać im lub w pewnych sytuacjach zawiadamiać odpowiednie organy takie jak sądy rodzinne i sądy nieletnich. Jeżeli rodzice nie przejawiają zainteresowania swoim dzieckiem i nie podejmują działań na rzecz poprawy jego zachowania, szkoła zawiadamia sąd rodzinny lub nieletni, małoletniNa podstawie Kodeksu karnego odpowiedzialności karnej podlegają osoby, które w momencie dokonania danego czynu miały już ukończone 17 lat. Te osoby, które jednak ukończyły lat 17, natomiast nie osiągnęły jeszcze 18 lat, są traktowane przez Kodeks karny nieco inaczej. Głównym celem działań podejmowanych w przypadku takich osób jest wychowanie. Wyjątkiem są jednak sytuacje, kiedy taka osoba dokona zbrodni. Wtedy nie stosuje się wobec niej łagodniejszych środków. W takim przypadku osoba taka odpowiada za swoje czyny jak dorosły, jednakże nie stosuje się kary najsurowszej, czyli dożywotniego pozbawienia w prawie traktuje się także młodocianych. Przejawia się to w innym sposobie wykonywania kary w przypadku orzeczenia kary w zawieszeniu. Wobec osób młodocianych stosuje się inny okres próby. Dodatkowo osoba taka podlega dozorowi kuratora. W przypadku tych osób stosuje się surowsze warunki dotyczące okresu próby, które związane są z warunkowym zawieszeniem wykonania kary. W przypadku młodocianego okres próby wynosi od 2 do 5 lat. Regulacje dotyczące osób małoletnich znajdują się również w Kodeksie karnym adwokata z Poznania z zakresu prawa karnego?Środki wychowawcze wobec nieletnichW artykule 6 Ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich wskazano na 4 grupy środków, które mogą zostać skierowane wobec nieletnich. Są to między innymi środki przewidziane w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym, środki leczniczo-wychowawcze (zastrzeżone przez ustawę), środki poprawcze, a także środki wychowawcze. Środki wychowawcze są niezwykle zróżnicowane. Do tej grupy zaliczyć można upomnienie czy nadzór kuratora. Środkiem poprawczym jest natomiast umieszczenie nieletniego w zakładzie wychowawcze wobec nieletnich w literaturze dzieli się na kolejne 3 kategorie. Są to środki wychowawcze, które pozostawiają nieletniego w jego dotychczasowym środowisku. Wyróżniamy także środki, które kierują nieletniego do placówki, która przejmuje część obowiązków wychowawczych od rodziców. Nieletni musi w takich placówkach przebywać w określonych porach. Ostatnim typem środków wychowawczych są środki, przy których stosowaniu dochodzi do całkowitej zmiany środowiska wychowawczego. Takim rodzajem środka jest np. umieszczenie nieletniego w rodzinie zastępczej lub ośrodku w przypadku osób nieletnich, które popełniły przestępstwa wymienione w Kodeksie karnym, uregulowano Ustawą z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich. Środki wychowawcze wobec nieletnich to między innymi upomnienie, zobowiązanie do szczególnego postępowania, nadzór rodziców lub opiekunów prawnych, nadzór kuratora. Środkiem wychowawczym może być również umieszczenie nieletniego w rodzinie zastępczej lub ośrodku szkolno-wychowawczym. Jeśli natomiast u nieletniego stwierdzi się np. chorobę psychiczną, można zastosować wobec niego środki leczniczo-wychowawcze. Do sytuacji mogących spowodować zastosowanie tego typu środków wychowawczych mogą należeć również niedorozwój umysłowy, nałogowe zażywanie narkotyków i alkoholu czy silna depresja. W takich okolicznościach osobę nieletnią można umieścić w młodzieżowym ośrodku socjoterapii, ośrodku wychowawczym lub domu pomocy przepadek i inneInnym środkiem wychowawczym, który można zastosować wobec nieletniego, jest umieszczenie go w zakładzie poprawczym. W artykule 6 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich opisano również inne uprawnienia sądu rodzinnego wobec takich osób. Sąd rodzinny może między innymi zobowiązać nieletniego do naprawienia wyrządzonej szkody, wykonania określonych prac na rzecz osoby pokrzywdzonej bądź społeczności lokalnej. Wobec nieletniego można zasądzić również przeproszenie poszkodowanego, podjęcie nauki lub pracy, konieczność uczestnictwa w zajęciach o charakterze terapeutycznym lub wychowawczym możliwym do zasądzenia wobec nieletniego jest również powstrzymywanie się od przebywania w określonych miejscach lub środowiskach. Nad nieletnim można zasądzić nadzór odpowiedniej organizacji młodzieżowej lub organizacji społecznej. Nadzór taki może pełnić również zakład pracy lub osoba godna zaufania, która udzieli poręczenia za nieletniego. Jeżeli małoletni w związku z popełnieniem czynu karalnego zdobył jakieś przedmioty, możliwe jest zasądzenie ich przepadku. Środki wychowawcze wobec nieletnich można łączyć ze sobą. Mogą one być orzekane pojedynczo, a także w połączeniu. Niedozwolone jest jednak orzekanie środków, które wzajemnie się to najłagodniejszy z możliwych środków wychowawczych. Jest to oficjalne zwrócenie uwagi na naganne zachowanie nieletniego. Zazwyczaj stosuje się je w przypadku pierwszych konfliktów z prawem osoby nieletniej. W ustawie nie zawarto jednak uregulowań, jaką konkretnie formę upomnienie ma przyjąć. Upomnienia można udzielić ustnie lub pisemnie. Często upomnienie stosuje się w połączeniu z innymi środkami wychowawczymi. Jest ono stosowane, jeśli u nieletniego występuje niewielki stopień w zakładzie poprawczymŚrodek ten można zasądzić jedynie wobec sprawców, którzy dopuścili się czynów o znamionach przestępstwa. Kara kryminalna natomiast może zostać zasądzona wyłącznie w sytuacji przewidzianej w prawie, kiedy nie jest możliwe zapewnienie resocjalizacji przez zastosowanie innych środków. Kary te można zastosować wyłącznie wobec wyjątkowo zdemoralizowanych osób, w przypadku których szanse na resocjalizację są niewielkie. Są one stosowane niezwykle rzadko. Walka z demoralizacją zazwyczaj odbywa się przy zastosowaniu środków nieletniego w zakładzie poprawczym może jednak zostać warunkowo zawieszone. Dzieje się tak w sytuacji, kiedy sąd uznaje, że decyzja taka sprawi, że zostaną wobec nieletniego osiągnięte cele wychowawcze. Sąd ocenia sytuację nieletniego na podstawie art. 11 § 1 Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Zawieszenie takie jest możliwe na czas próby, który wynosi od roku do 3 lat. W tym czasie wobec nieletniego stosuje się jednak środki wychowawcze. Jeśli natomiast podczas okresu próby małoletni przejawia dalsze oznaki demoralizacji, możliwe jest odwołanie zawieszenia. W niektórych sytuacjach, nawet jeśli takie zachowania wystąpią, niekoniecznie sąd musi odwołać zawieszenie wykonania kary. Jeżeli natomiast nieletni dokonał czynu zabronionego, który jest ciężkim przestępstwem, w takiej sytuacji odwołanie warunkowego zawieszenia jest trwania środków wychowawczychJeżeli nieletni wymaga specjalistycznego leczenia, orzeka się wobec niego umieszczenie np. w szpitalu psychiatrycznym lub zakładzie leczniczym. Zazwyczaj w przypadku określania tego typu środków, a także środków wychowawczych, sąd nie podaje, jak długo mają one trwać. Uzasadnia się to tym, że ich celem jest poprawa zachowania osoby, która sprawia problemy wychowawcze. Wykonywanie środków takich jak zobowiązanie do określonego postępowania, nadzór rodziców lub opiekuna, a także skierowanie do ośrodka kuratorskiego lub innej placówki wychowawczej możliwe są do ukończenia przez nieletniego 18 roku życia. Jest to zatem przeciwieństwo kar orzekanych w stosunku do osób przypadku środków wychowawczych założono, że trudno ustalić, po jakim czasie przyniosą one pożądany efekt. Wykonywanie pozostałych środków wychowawczych ustaje w momencie ukończenia przez nieletniego 21 lat. W przypadku tego typu środków istnieje zasada, że można je zmieniać. Oznacza to, że jeden środek można w trakcie jego stosowania zastąpić drugim, w zależności od potrzeb występujących w danym momencie. Dodatkowo środki wychowawcze można również wychowawcze – odroczenie i przerwanieMożliwość odroczenia lub przerwania wykonywania środków wychowawczych możliwa jest przez sąd rodzinny na przykład z powodu choroby nieletniego, lub innych ważnych przyczyn. Dotyczy to jednak wyłącznie środków, w przypadku których takie odroczenie lub przerwanie jest możliwe. Nie dotyczy to zatem środków takich jak przeproszenie pokrzywdzonego. Choroba nieletniego, która ma być powodem odroczenia wykonywania środka wychowawczego, musi faktycznie stać na przeszkodzie w wykonywaniu tego środka. Za „inną ważną przyczynę” można uznać np. ciążę nieletniej czy chorobę rodzica. Odroczenie oraz przerwa w wykonywaniu środków wychowawczych mogą zostać przez sąd odwołane. Dzieje się tak, gdy ustaje przyczyna, ze względu na którą dane odroczenie bądź przerwę przyczyną odwołania przez sąd może być także rażące naruszanie prawa przez nieletniego, a także sytuacja, w której nieletni nie korzysta z odroczenia w celu, w jakim mu go udzielono. Jeżeli po wpływie okresu odroczenia lub przerwy w zachowaniu nieletniego zaszła znaczna poprawa, możliwe jest odstąpienie od wykonania adwokaci z kancelarii adwokackiej z Poznania, mamy duże doświadczenie w prowadzeniu spraw z zakresu prawa rodzinnego. Ze względu na szczególną delikatność tego typu kwestii, gwarantujemy Państwu indywidualne podejście oraz fachową pomoc prawną na najwyższym poziomie. Ukończył Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. W latach 2013- 2015 odbył aplikację adwokacką organizowaną przez Okręgową Radę Adwokacką w względu na zainteresowania prywatne zajmuje się sprawami z zakresu ochrony środowiska i prawa rolnego. Prywatnie interesuje się myślistwem oraz wędkarstwem muchowym. Dowiedz się więcej! Podobne wpisy Zgodnie z podstawową zasadą polskiego prawa karnego, odpowiedzialność karną za przestępstwa określone w kodeksie karnym ponosi ten, kto dopuszcza się czynu zabronionego po ukończeniu 17 roku życia. Zasada ta została wyrażona w art. 10 § 1 Przepis ten należy odczytywać jednocześnie z art. 1 który stanowi że odpowiedzialności karnej podlega ten komu można przypisać winę w czasie czynu. Ustawodawca przyjął bowiem, że warunkiem przypisania sprawcy winy w czasie czynu jest osiągniecie przez niego odpowiedniego stopnia dojrzałości psychofizycznej, która sprowadza się do możliwości rozpoznania społecznego znaczenia własnego zachowania. Tak więc, po ukończeniu 17 roku życia osoba tak traktowana jest na gruncie prawa karnego jako osoba dojrzała (dorosła), natomiast do tego czasu, osoba jest traktowana jako nieletnia. Zasadą jest, że nieletni nie ponosi odpowiedzialności karnej w myśl przepisów kodeksu karnego. Nie oznacza to jednak, że nie ponosi on żadnej odpowiedzialności. W pierwszej kolejności w stosunku do nieletnich zastosowanie znajdują przepisy ustawy o postepowaniu w sprawach nieletnich. Wyjątkiem od powyższej zasady jest paragraf 2 art. 10 w którym zapisano że nieletni pod pewnymi warunkami ponosi odpowiedzialność na tych samych zasadach co osoba dorosła. Warunki te są następujące: w chwili popełnienia czynu zabronionego nieletni musi mieć ukończony 15 rok życia, zarzucany nieletniemu czyn musi znajdować się w katalogu przestępstw wyliczonych w art. 10 § 2 okoliczności sprawy, stopnień rozwoju sprawcy oraz jego właściwości i warunki osobiste przemawiają za tym, aby nieletni ponosił odpowiedzialność karną na zasadach jak dorosły, jeżeli stosowane dotychczas środki wychowawcze i poprawcze okazały nieskuteczne (przesłanka ta ma charakter szczególny i uzupełniający – uprzednie stosowanie powyższych środków nie jest warunkiem koniecznym do przypisania odpowiedzialności karnej wg Do katalogu przestępstw o których mowa w podpunkcie b) nalezą: - art. 134 – zamach na życie Prezydenta RP, - art. 148 § 1-3 – zabójstwo, zabójstwo kwalifikowane, - art. 156 § 1 lub 3 – spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu człowieka, - art. 163 § 1 lub 3 – spowodowanie zdarzenia zagrażającego życiu, zdrowiu lub mieniu, - art. 166 – przejęcie kontroli nad statkiem wodnym lub powietrznym, - art. 173 § 1 lub 3 – spowodowanie katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, - art. 197 § 3 lub 4 – kwalifikowane postacie zgwałcenia, - art. 223 § 2 – czynna napaść na funkcjonariusza publicznego ze skutkiem ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, - art. 252 § 1 lub 2 – wzięcie zakładnika w celu wymuszenia określonego działania innych podmiotów, - art. 280 – kradzież z użyciem przemocy. Damian Opalski Najsurowszym ze środków oddziaływania na nieletniego jest umieszczenie w zakładzie poprawczym. Odpowiedzialność za niego rozciąga się również na rodziców lub opiekunów. Zdarza się, że media przekazują nam informacje o wybrykach, często nawet chuligańskich, osób niepełnoletnich. Dotyczy to czynów społecznie potępianych, takich jak: niszczenie mienia, kradzieże, pobicia, posiadanie narkotyków, czy obrót tymi środkami. Pojawiają się wtedy pytania ze strony osób pokrzywdzonych – czy taki niepełnoletni sprawca zostanie w ogóle w jakikolwiek sposób ukarany i czy wyrządzona szkoda zostanie naprawiona, zaś ze strony rodziców nieletniego – czy ich dziecko poniesie konsekwencje, czy może trafić do zakładu poprawczego i czy sami będą w jakiś sposób odpowiadać za to finansowo. Co do zasady za przestępstwo odpowiada jedynie osoba, która popełniła czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat. Wtedy też zastosowanie znajduje Kodeks karny, a więc niepełnoletni jeszcze sprawca występku lub zbrodni ponosi odpowiedzialność karną na takich samych zasadach jak dorosły – z tym że sąd, wymierzając karę, kieruje się przede wszystkim tym, by taką osobę wychować. Istnieje jednak kategoria szczególnie poważnych przestępstw, jak choćby zabójstwo, ciężki uszczerbek na zdrowiu, zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem, porwanie dla okupu lub rozbój, gdzie odpowiedzialność karną ponosi także nieletni, który dokonał czynu już po ukończeniu 15 lat. Osoba taka ponosi wówczas odpowiedzialność karną, jeżeli przemawiają za tym okoliczności sprawy, stopień rozwoju samego sprawcy oraz jego właściwości i warunki osobiste. W takim wypadku orzeczona kara nie może przekroczyć dwóch trzecich górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za dane przestępstwo. Wobec sprawcy, który w czasie popełnienia przestępstwa nie ukończył 18 lat, nie orzeka się kary dożywotniego pozbawienia wolności. Czy to oznacza, że w pozostałych wypadkach osoba poniżej 17 roku życia w ogóle nie ponosi żadnej odpowiedzialności? Sprawca nie ponosi odpowiedzialności karnej, ale może na zasadach określonych w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich ponieść odpowiedzialność w sprawie o czyn karalny lub o demoralizację. Czyn karalny to czyn zabroniony stanowiący przestępstwo, przestępstwo skarbowe albo poważne, wymienione we wspomnianej ustawie wykroczenie. Odpowiedzialność w tym zakresie ponosi sprawca, który dopuścił się takiego czynu po ukończeniu 13 lat, ale przed ukończeniem 17 roku życia. Demoralizacja to z kolei dość otwarty katalog negatywnych zachowań niepełnoletniego, jednak należy przede wszystkim wymienić tutaj: a) naruszanie zasad współżycia społecznego, b) systematyczne uchylanie się od obowiązku szkolnego, c) używanie alkoholu lub innych środków służących odurzeniu (czyli np. narkotyki lub tzw. „dopalacze”), d) włóczęgostwo, e) udział w grupach przestępczych. Sprawy nieletnich rozpoznaje sąd rodzinny, który jest właściwy z uwagi na miejsce zamieszkania nieletniego (w wypadku Pabianic – Sąd Rejonowy w Pabianicach III Wydział Rodzinny i Nieletnich). Wobec sprawcy sąd może między innymi: a) udzielić upomnienia, b) ustanowić nadzór odpowiedzialny rodzica lub organizacji społecznej, c) zastosować nadzór kuratora, d) orzec przepadek rzeczy uzyskanych wskutek popełnienia czynu zabronionego, e) orzec umieszczenie w młodzieżowy ośrodku wychowawczym lub rodzinie zastępczej zawodowej, f) orzec umieszczenie w zakładzie poprawczym. Najsurowszym ze środków oddziaływania na nieletniego uznać należy umieszczenie w zakładzie poprawczym – zastosowanie tego środka jest jednak możliwe tylko wtedy, gdy sprawca dopuścił się czynu zabronionego będącego przestępstwem lub przestępstwem skarbowym i gdy przemawia za tym jego wysoki stopień demoralizacji oraz okoliczności i charakter czynu. Sąd może również warunkowo zawiesić wykonanie takiego środka na odpowiedni okres próby – od roku do 3 lat. Odpowiedzialność za nieletniego rozciąga się również na jego rodziców, ponieważ sąd rodzinny może zobowiązać rodziców lub opiekunów do poprawy warunków wychowawczych, zdrowotnych nieletniego oraz do zacieśnienia współpracy ze szkołą, poradnią psychologiczną lub z lekarzem. Sąd może także nałożyć na rodziców obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przez nieletniego. Jeżeli rodzice będą uchylać się od nałożonych na nich obowiązków, sąd może obciążyć ich karą pieniężną w wysokości od 50 do 1 500 złotych. Adwokat Dawid Zakrzewski* SŁOWNIK WAŻNYCH POJĘĆ NIELETNI – pojęcie z zakresu prawa karnego, jest to osoba, która w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończyła 17 lat. MŁODOCIANY – pojęcie z zakresu prawa karnego, jest to osoba, która w chwili popełnienia czynu zabronionego (występku lub zbrodni) nie ukończyła 21 lat i w czasie orzekania przez sąd pierwszej instancji nie ukończyła 24 lat. MAŁOLETNI – pojęcie z zakresu prawa cywilnego, jest to osoba, która nie ukończyła 18 lat. ________________________________________________________________________ *Adwokat Dawid Zakrzewski, pabianiczanin, absolwent prawa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego. Ukończył aplikację adwokacką przy Izbie Adwokackiej w Łodzi. Kilkuletnie doświadczenie w występowaniu przed sądami, organami państwowymi i samorządowymi obecnie wykorzystuje w ramach własnych kancelarii adwokackich mieszczących w Pabianicach i w Łodzi. W swojej praktyce świadczy pomoc prawną z zakresu prawa karnego, cywilnego i rodzinnego. Jeśli chcecie Państwo podpowiedzieć istotny temat do poruszenia na naszych łamach, piszcie na kontakt@ (w temacie: Prawo bliżej Ciebie). Osiemnastka jest zazwyczaj przełomową datą. Magiczną granicą dorosłości. Można legalnie kupić alkohol, można głosować w wyborach, można wstąpić w związek małżeński ( chociaż jeżeli chodzi o to ostatnie, to są przypadki, kiedy granica ta może być przesunięta, więcej o tym pisałam w poście o przepisach tylko dla kobiet). Dlatego też wiele osób uważa, że na osiemnastym roku życia wyznaczona jest również granica odpowiedzialności karnej. Często słyszę : „nie jest pełnoletni, nic mu nie zrobią”. Nie wszyscy mają świadomość, że granica dorosłości, nie pokrywa się z dolną granicą wieku odpowiedzialności karnej. Kiedy nieletni odpowiada za przestępstwo jak dorosły (albo prawie jak dorosły)? Odpowiedzialność karna nieletnich – kiedy nieletni odpowiada za przestępstwo? Zastanawiając się nad tym kiedy nieletni odpowiada za przestępstwo warto zerknąć przede wszystkim do Kodeksu Karnego, ale istotnym aktem prawnym będzie również ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich. Odpowiedzialność nieletnich jest bowiem unormowana dwutorowo – w zależności od wieku sprawcy oraz od popełnionego czynu. Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich Najpierw krótkie wprowadzenie – ustawę o postępowaniu w sprawach nieletnich stosujemy do : zapobiegania i zwalczania demoralizacji – w stosunku do osób, które nie ukończyły lat 18, postępowania w sprawach o czyny karalne – stosunku do osób, które dopuściły się takiego czynu po ukończeniu lat 13, ale nie ukończyły lat 17 wykonywania środków wychowawczych lub poprawczych – w stosunku do osób, względem których środki te zostały orzeczone, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez te osoby lat 21. Jeżeli osoba pomiędzy 13 a 17 rokiem życia popełni czyn karalny (czyli np. czyn zabroniony przez ustawę jako przestępstwo albo wykroczenie), to do postępowania w jej sprawie będą miały, co do zasady ( o wyjątkach opowiem później) zastosowanie przepisy właśnie opisanej powyżej ustawy. Ponieważ postępowanie w sprawach nieletnich nie jest głównym tematem dzisiejszego wpisu, to nie będę się nad tym szczególnie rozwodzić. Jeżeli chcecie więcej – śledźcie bloga na bieżąco, wkrótce pojawi się wpis na ten temat. Kodeks Karny – odpowiedzialność nieletnich Dziś skupimy się na tym, kiedy nieletni odpowiada za przestępstwo na zasadach określonych w Kodeksie Karnym. Najbardziej istotną regulacją jest art. 10 tegoż kodeksu. Wklejam go w całości poniżej. Art. 10 Kodeksu Karnego § 1. Na zasadach określonych w tym kodeksie odpowiada ten, kto popełnia czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat. § 2. Nieletni, który po ukończeniu 15 lat dopuszcza się czynu zabronionego określonego w art. 134, art. 148 § 1, 2 lub 3, art. 156 § 1 lub 3, art. 163 § 1 lub 3, art. 166, art. 173 § 1 lub 3, art. 197 § 3 lub 4, art. 223 § 2, art. 252 § 1 lub 2 oraz w art. 280, może odpowiadać na zasadach określonych w tym kodeksie, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają, a w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne. § 3. W wypadku określonym w § 2 orzeczona kara nie może przekroczyć dwóch trzecich górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za przypisane sprawcy przestępstwo; sąd może zastosować także nadzwyczajne złagodzenie kary. § 4. W stosunku do sprawcy, który popełnił występek po ukończeniu lat 17, lecz przed ukończeniem lat 18, sąd zamiast kary stosuje środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają. Wspominałam na wstępie o magicznej granicy, po przekroczeniu której nieletni odpowiada za przestępstwo jak dorosły ( co do zasady). Tę granicę Kodeks Karny ustanawia na poziomie 17 roku życia. Po ukończeniu 17 roku życia nieletni, który popełni przestępstwo odpowiada na zasadach przewidzianych w Kodeksie Karnym. „Odpowiada jak dorosły” jest pewnym skrótem myślowym. Co do zasady takiemu nieletniemu, w zależności od popełnionego czynu, grozić może „normalna”, przewidziana przez ustawę kara, jednakże w stosunku do sprawcy, który popełnił występek po ukończeniu lat 17, lecz przed ukończeniem lat 18, sąd zamiast kary stosuje środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają. Warto zwrócić u wagę na to, że to wymierzenie powyżej opisanych środków zamiast kary nie działa z automatu. Po pierwsze taka „zamiana” jest możliwa, kiedy sprawca popełnił występek. O tym czym jest występek i czym się różni występek od zbrodni pisałam już na blogu. Zobacz : Zbrodnia a występek! Czym się różnią? Po drugie sąd musi dokładnie ustalić, biorąc pod uwagę okoliczności sprawy i okoliczności dotyczące sprawcy, czy w danej sytuacji zastosować „normalną” karę czy środki wychowawcze, lecznicze albo poprawcze przewidziane dla nieletnich. Wobec sprawcy, który w czasie popełnienia czynu, nie ukończył 18 roku życia nie orzeka się natomiast kary dożywotniego pozbawienia wolności. Odpowiedzialność karna po ukończeniu 15 roku życia Są takie przypadki, kiedy granica ponoszenia odpowiedzialności karnej jest przesunięta jeszcze niżej. Odpowiedzialność taką może ponieść sprawca, który w czasie popełnienia czynu zabronionego miał ukończony piętnasty rok życia, jeżeli dopuścił się jednego ze ściśle określonych w ustawie przestępstw ( o których za chwilę) i jeżeli za taką odpowiedzialnością przemawiają okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste, w szczególności, jeżeli poprzednio stosowane środki wychowawcze lub poprawcze okazały się bezskuteczne. Tutaj znów mamy do czynienia z pojęciami „okoliczności sprawy”, „stopień rozwoju sprawcy”, „właściwości i warunki osobiste sprawcy”. Co to oznacza w praktyce? W praktyce sąd powinien ustalić czy takiemu nieletniemu można przypisać winę w czasie popełnienia czynu zabronionego. Czy jego poziom rozwoju i dojrzałości sprawia, że rozumie on swoje postępowanie i ma świadomość znaczenia swoich czynów. Sąd zwróci również uwagę na cechy osobowości małoletniego, na jego stosunek do norm społecznych i moralnych, na ewentualną demoralizację nieletniego etc. Za jakie przestępstwa odpowiada nieletni poniżej 15 roku życia? Wspomniałam, że nieletni, który popełnił czyn zabroniony po ukończeniu 15 roku życia (a przed ukończeniem 17 roku życia) odpowiada na wyżej określonych warunkach tylko wtedy, jeżeli dopuści się jednego z czynów ściśle określonych w ustawie. Są to poważne, ciężkie gatunkowo przestępstwa. Nieletni, który ukończył 15 rok życia może ponosić odpowiedzialność karną : za zamach na życie Prezydenta RP za zabójstwo (chyba, że jest to zabójstwo pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami) za spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu (oraz za ewentualne następstwo tego uszczerbku w postaci śmierci człowieka). Z tym, że taki nieletni nie odpowiada za nieumyślne spowodowanie ciężkiego uszczerbku za umyślne sprowadzenie zdarzenia, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach ( pożaru, zawalenia się budowli, eksplozji materiałów wybuchowych, rozprzestrzeniania się substancji trujących) oraz za następstwo tego czynu, jeżeli jest nim śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób za tzw. ” piractwo” określone w art. 166 KK czyli przejęcie kontroli nad statkiem wodnym lub powietrznym za umyślne sprowadzenie katastrofy w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym zagrażającej życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach oraz za następstwo tego czynu, jeżeli jest nim śmierć człowieka lub ciężki uszczerbek na zdrowiu wielu osób za zgwałcenie osoby wspólnie z inną osobą, wobec małoletniego poniżej 15 roku życia bądź wobec wstępnego, zstępnego, przysposobionego, przysposabiającego, brata lub siostry oraz za zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem, za czynną napaść na funkcjonariusza publicznego ( bądź osobę mu przybraną do czynności) jeżeli skutkiem tej napaści był ciężki uszczerbek na zdrowiu za wzięcie/przetrzymywanie zakładnika w celu zmuszenia organu państwowego lub samorządowego, instytucji, organizacji, osoby fizycznej lub prawnej albo grupy osób do określonego zachowania się ( w tym za typ kwalifikowany jeżeli przetrzymywanie zakładnika wiąże się ze szczególnym udręczeniem) za rozbój ( w tym również za rozbój z użyciem niebezpiecznego narzędzia) Warto pamiętać o tym, że katalog przestępstw, za które odpowiadać może nieletni po ukończeniu 15 roku życia jest katalogiem zamkniętym. Oznacza to, że za żadne inne przestępstwa ta odpowiedzialność nie może być przypisana. Co ciekawe, w przypadku odpowiedzialności nieletniego powyżej 15 roku życia za wymienione czyny, kara nie może przekroczyć dwóch trzecich górnej granicy ustawowego zagrożenia przewidzianego za dany czyn. Czyli, jeżeli dane przestępstwo zagrożone jest karą maksymalnie do 15 lat pozbawienia wolności, to wobec takiego sprawcy, sąd może orzec maksymalnie 2/3, czyli 10 lat. Sąd może również zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary. (Oczywiście mówiąc „nieletni po ukończeniu 15 roku życia” czy tym podobne, mam na myśli sprawcę, który w czasie popełnienia czynu miał ukończony piętnasty rok życia, a nie miał ukończonego 17 roku życia. ) Czy kiedy nieletni odpowiada za przestępstwo zawsze jest traktowany łagodnie? Jak widać w stosunku do nieletniego, który odpowiada na zasadach określonym w Kodeksie Karnym są przewidziane pewne przejawy łagodniejszego traktowania. Nadrzędnym celem w takiej sytuacji jest to, żeby sprawcę wychować. Nie oznacza to jednak, że zawsze taki sprawca będzie traktowany łagodnie. W przypadku wysokiej demoralizacji sprawcy, i popełnienia przez niego poważnego czynu, Sąd może wymierzyć karę pozbawienia wolności i to nawet w długoletnim wymiarze. Są takie przypadki, kiedy w stosunku do nieletniego sprawcy orzeczono na przykład karę 15 czy 25 lat pozbawienia wolności. Żeby nie być gołosłowną przytoczę znalezione przeze mnie orzeczenia. „Nie jest rażąco niewspółmierna wymierzona przez sąd kara 15 lat pozbawienia wolności wobec nieletniego sprawcy, który dopuścił się wyjątkowo brutalnego zamachu na najdonioślejsze dobro chronione prawem, jakim jest życie człowieka i nie przejawiał żadnej krytycznej refleksji nad swym postępowaniem. Wysoka demoralizacja i dopuszczanie się coraz poważniejszych naruszeń porządku prawnego oraz całkowita nieskuteczność dotychczas podejmowanych względem niego środków wychowawczych, poprawczych, a wreszcie karnych pozwalają uznać, że mimo prymatu celów wychowawczych kary orzekanej w stosunku do osoby nieletniej w chwili czynu, orzeczenie kary w niższym rozmiarze, byłoby dla sprawcy nieuzasadnioną, nadmierną, a przez to niewychowawczą pobłażliwością.” ( Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach – II Wydział Karny z dnia 23 listopada 2017 r., sygnatura akt II AKa 484/17) A tutaj orzeczenie, w którym Sąd przyznał, że można wymierzyć karę 25 lat pozbawienia wolności nieletniemu, powyżej 15 roku życia (a przed ukończeniem 17 w czasie czynu). Sąd uznał, że nie stoi temu na przeszkodzie wymóg obniżenia wysokości kary do 2/3 ustawowego zagrożenia : „Zawarty w art. 54 § 2 KK zakaz orzekania wobec sprawcy, który w czasie popełnienia przestępstwa nie ukończył 18 lat, kary dożywotniego pozbawienia wolności, nie wyklucza wymierzenia nieletniemu, odpowiadającemu w warunkach art. 10 § 2 KK za przestępstwo zagrożone taką karą – kary 25 lat pozbawienia wolności. Przewidziane w art. 10 § 3 KK obligatoryjne obniżenie górnej granicy ustawowego zagrożenia odnosi się do zagrożenia w części szczególnej Kodeksu karnego. Natomiast norma zawarta w art. 54 § 2 KK nie eliminuje z sankcji w art. 148 § 1 i 2 KK kary dożywotniego pozbawienia wolności ani kary 25 lat pozbawienia wolności jako kar ściśle oznaczonych (bez dolnej ani górnej granicy), lecz tylko zakazuje wymierzenia sprawcy pierwszej z tych kar. Pozostawia tym samym możliwość orzeczenia kary 25 lat pozbawienia wolności.” (Postanowienie Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 31 stycznia 2018 r. V KK 284/17) Kiedy nieletni odpowiada za przestępstwo ? – Podsumowanie Ponieważ wpis zawiera całkiem sporo treści, podsumuję go teraz krótko. Warto zapamiętać o tym, że : odpowiedzialność nieletnich za czyny zabronione regulowana jest przez ustawę o postępowaniu w sprawach nieletnich i przez Kodeks Karny na zasadach opisanych w Kodeksie Karnym nieletni odpowiada za przestępstwo po ukończeniu 17 roku życia na zasadach opisanych w Kodeksie Karnym może odpowiadać też nieletni po ukończeniu 15 roku życia, jeżeli dopuści się jednego z poważnych, określonych ściśle w ustawie przestępstw, a przemawiają za tym okoliczności sprawy i okoliczności dotyczące samego sprawcy chociaż przepisy przewidują łagodniejsze traktowanie sprawców nieletnich, to mimo wszystko nie jest wykluczone, że siedemnastolatek, czy nawet piętnastolatek może ponieść poważną karę – nawet 25 lat pozbawienia wolności Mam nadzieję, że wpis okazał się dla Ciebie ciekawy i że absolutnie nie przyda Ci się w przyszłości do niczego, poza ewentualnym zabłyśnięciem wiedzą prawniczą w towarzystwie. Jeżeli chcesz być na bieżąco z nowymi wpisami – śledź mnie na Facebooku i Instagramie. Zachęcam Cię również do zajrzenia na mój kanał na Youtube oraz do zapisania się do mojego newslettera. Psychologowie zawsze podkreślają, że dobro dziecka jest najważniejsze. Z tego względu rodzice powinni zapewnić mu odpowiednie warunki rozwoju. Co więcej, wszelkie formy godzenia w dobro dziecka zasługują na potępienie, a szczególnie demoralizacja nieletnich. Tego typu działanie nosi nawet znamiona przestępstwa. Na czym dokładnie polega demoralizacja nieletnich? Omawiam tę kwestię w moim kolejnym artykule. Potrzebujesz pomocy adwokata? A może chcesz pomóc bliskiej Ci osobie? Zapraszam do zapoznania się z ofertą mojej Kancelarii Adwokackiej (Adwokat Sprawy Karne). W trudnych sprawach reprezentuję klientów z całej Polski. Zapraszam do kontaktu. Demoralizacja nieletnich – główne wnioski Demoralizacja nieletnich to niezwykle poważny problem społeczny, dlatego istotne są instrumenty służące jej zapobieganiu. Istnieje wiele zachowań, które stanowią przejaw demoralizacji – na przykład wandalizm, posługiwanie się wulgarnym słownictwem, wagarowanie, uciekanie z domu, zażywanie narkotyków lub innych środków odurzających, palenie papierosów, spożywanie alkoholu, przedwczesne podejmowanie współżycia seksualnego. Jeżeli dziecko jest zdemoralizowane, warto poszukać pomocy u specjalistów – psychologa, terapeuty lub pedagoga. Zgodnie z polskim prawem zasadniczo odpowiedzialność karną ponosi osoba, która ukończyła 17. rok życia. W przypadku niektórych przestępstw odpowiedzialność karną ponosi sprawca, który ukończył 15. rok życia. Wobec nieletnich sąd może zastosować dozór kuratora. Demoralizacja nieletnich – co to jest? Poprzez demoralizację rozumiemy pewien rodzaj moralnego rozprężenia, brak dyscypliny, co w konsekwencji prowadzi do dopuszczania się przez osobę zdemoralizowaną czynów o charakterze nieakceptowanym społecznie, między innymi przestępstw i wykroczeń. Żeby jednak móc mówić o demoralizacji, warto pamiętać, że zachowania te muszą się powtarzać. Co do zasady jednorazowy wybryk nie stanowi jeszcze o demoralizacji. Jeżeli chodzi o osoby nieletnie, demoralizacja stała się przedmiotem uwagi ustawodawcy. Otóż w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich uregulowano ją jako czyn zabroniony. W tym sensie zdefiniowano ją w art. 4 § 1 wspomnianej ustawy. Skoro już wiesz, czym jest demoralizacja nieletnich, sprawdźmy teraz, jakie są jej przejawy. Na czym polega przestępstwo demoralizacji nieletnich? Jak już zdążyłeś zauważyć, pojęcie demoralizacji nieletnich ma charakter niezwykle ogólny. Oznacza to, że w jego zakresie mieszczą się różnego rodzaju zachowania. Poniżej omówię je bardziej szczegółowo. DEMORALIZACJA NIELETNICH Przejawy demoralizacji Demoralizacja może mieć różne formy. Jako jej przejawy można wskazać następujące zachowania: wandalizm; posługiwanie się wulgarnym słownictwem; wagarowanie; uciekanie z domu; zażywanie narkotyków lub innych środków odurzających; palenie papierosów; spożywanie alkoholu; przedwczesne podejmowanie współżycia seksualnego. Musisz jednak mieć na uwadze, że powyższe wyliczenie ma charakter wyłącznie przykładowy. Oznacza to, że przejawami demoralizacji nieletnich mogą być także inne zachowania, które odbiegają od przyjętych norm społecznych. Zachowania te powinny się powtarzać, aby można było mówić o demoralizacji. Jeżeli mają one miejsce jeden raz bądź sporadycznie, nie można ich rozpatrywać w takich kategoriach. Wyjątkiem jest jednak sytuacja, w której nieletni dopuścił się przestępstwa. Wystarczy popełnić chociażby jedno przestępstwo, aby można mówić o demoralizacji. Ucieczka z domu przez nieletniego Ucieczka z domu może być przejawem demoralizacji nieletniego. Wielu nastolatków decyduje się na taki krok ze względu na pragnienie poczucia się dorosłym, udowodnienia sobie, że są w stanie poradzić sobie w życiu samodzielnie. Niemniej zwykle ucieczka z domu jest przejawem bardzo silnego buntu wobec otaczającego środowiska, a zwłaszcza wobec rodziców. Faktycznie ucieczka z domu jest często początkiem kolejnych problemów. Powtarzające się ucieczki z domu mogą więc świadczyć o tym, że dane dziecko jest zdemoralizowane. Mogą być również sygnałem, że w jego życiu dzieje się coś niedobrego, coś, z czym trudno mu sobie poradzić. Z tego względu zawsze należy podchodzić indywidualnie do takiej sytuacji. Demoralizacja dziecka przez rodzica Demoralizacja dziecka może polegać na udziale rodzica w procesie jego wychowywania w sposób, który jest sprzeczny z normami społecznymi. Nie jest bowiem tajemnicą, że dzieci czerpią wiele wzorców zachowań od swoich rodziców. Jeżeli ojciec lub matka nadużywa alkoholu czy też stosuje różnego rodzaju przemoc, istnieje duże prawdopodobieństwo, że dziecko będzie naśladować te zachowania, zwłaszcza w szkole. Co jednak istotne, coraz częściej zdemoralizowane są także dzieci pochodzące z tak zwanych dobrych domów. Dlaczego tak się dzieje? Otóż głównym problemem jest tutaj emocjonalne zaniedbanie dziecka. Jeżeli bowiem rodzice nie mają dla niego czasu, dziecko poszukuje nowych doznań, które nie zawsze mają pozytywny wpływ na jego rozwój, a czasami wiążą się nawet z dopuszczeniem się czynów zabronionych prawem. Zastanówmy się teraz, co można zrobić, jeżeli zauważysz, że Twoje dziecko jest zdemoralizowane. DEMORALIZACJA DZIECKA PRZEZ RODZICA Co robić, jeśli dziecko jest zdemoralizowane? Wielu rodziców ma poważny problem z rozwiązaniem kwestii demoralizacji swojego dziecka. Nic dziwnego, każdy bowiem chciałby, aby jego dziecko miało zapewnione jak najlepsze warunki życia i rozwoju. Z tego względu, gdy pojawia się tego rodzaju problem, rodzice szukają najczęściej pomocy u specjalistów – psychologów, terapeutów i pedagogów. Niekiedy same rozmowy z dzieckiem doprowadzają do zmiany jego postępowania i powrotu na „właściwą drogę”. Oczywiście, zwykle są to procesy długotrwałe. Jeżeli jednak rodzice lekceważą sobie zalecenia specjalistów i nie dokładają starań, aby dziecko zmieniło swoje zachowanie, wówczas sytuacją danej rodziny może zainteresować się sąd. Za chwilę dowiesz się, jak wygląda postępowanie sądowe w przypadku demoralizacji nieletniego. Sprawa w sądzie dla nieletnich o demoralizację i kary Sąd wszczyna postępowanie wobec nieletniego, jeżeli zachodzą uzasadnione podejrzenia co do istnienia okoliczności wskazujących na jego demoralizację. Zawsze wydaje on w tym przedmiocie postanowienie, które – co ważne – nie jest zaskarżalne. Natomiast jeżeli nie ma podstaw do jego wszczęcia lub prowadzenia w określonym zakresie albo gdy orzeczenie środków wychowawczych lub poprawczych jest niecelowe, w szczególności ze względu na orzeczone już środki w innej sprawie, które w ocenie sądu są wystarczające, sąd rodzinny nie wszczyna postępowania, a wszczęte umarza w całości lub w części. Na to postanowienie przysługuje środek zaskarżenia w postaci zażalenia. Po rozpoczęciu sprawy sąd zleca przeprowadzenie wywiadu środowiskowego. Ma on na celu zweryfikowanie sytuacji rodzinnej dziecka. Ponadto brane są pod uwagę takie czynniki jak wiek małoletniego, stopień jego rozwoju fizycznego oraz psychicznego, a także jego cechy charakteru. Skutkiem postępowania o demoralizację może być na przykład: udzielenie dziecku upomnienia, zobowiązanie go do naprawienia szkody, skierowanie na udział w zajęciach terapeutycznych bądź też zobowiązanie do zaprzestania picia alkoholu. Oprócz tego nieletniego mogą spotkać o wiele bardziej dolegliwe sankcje! Otóż istnieje możliwość: zastosowania nadzoru kuratora, umieszczenia nieletniego w młodzieżowym ośrodku wychowawczym, bądź też w rodzinie zastępczej, a w skrajnych przypadkach nawet możliwość zdecydowania o umieszczeniu go w zakładzie poprawczym. Sąd może także nałożyć obowiązki na rodziców dziecka. Wśród nich można wskazać na przykład następujące zobowiązania: poprawa warunków wychowawczych, bytowych lub zdrowotnych dziecka, ścisła współpraca ze szkołą dziecka, poradnią psychologiczno-pedagogiczną lub inną poradnią specjalistyczną, lekarzem lub zakładem leczniczym. Gdyby jednak rodzice uchylali się od wykonania nałożonych na nich obowiązków, sąd może wymierzyć im karę pieniężną w wysokości od 50 do 1500 złotych. Wszystko jednak zależy od okoliczności danej sprawy, a ich oceny zawsze dokonuje sąd. A czy nieletni może odpowiadać jak dorosły? Jeżeli tak, to w jakich przypadkach? Kiedy nieletni odpowiada jak dorosły? Zasadniczo warunkiem odpowiedzialności karnej jest ukończenie przez sprawcę czynu 17. roku życia. W wyjątkowych przypadkach do odpowiedzialności może zostać pociągnięta także osoba, która ukończyła 15 lat. Chodzi tutaj o następujące czyny: zabójstwo, doprowadzenie do ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, sprowadzenie zdarzenia powszechnie niebezpiecznego, zgwałcenie ze szczególnym okrucieństwem, a także czynną napaść na funkcjonariusza. W takich sytuacjach nieletni odpowiada jak dorosły, czyli postępowanie toczy się w myśl przepisów Kodeksu postępowania karnego. Ze względu na swój wiek może on jednak liczyć na nadzwyczajne złagodzenie kary, niemniej uzależnione jest to od okoliczności danej sprawy. Jest to także uzależnione od przyjętej linii obrony. Zawsze bowiem warto skorzystać z pomocy prawnika – adwokata lub radcy prawnego, który pomoże przygotować strategię, a także podejmie się obrony przed sądem. W niektórych przypadkach sąd może ustanowić dla nieletniego kuratora. Jak to wygląda w praktyce? ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA NIELETNIEGO Kurator dla nieletniego Sąd może zastosować nadzór kuratora wobec osoby, która nie mając ukończonego 17. roku życia, dopuściła się przestępstwa. Kurator kontaktuje się ze swoim podopiecznym nie później w terminie 7 dni od otrzymania prawomocnego orzeczenia sądu. Jego celem jest nie tylko pouczenie nieletniego o jego prawach i obowiązkach, a także w porozumieniu z jego rodzicami bądź opiekunami pomaga rozwiązywać życiowe problemy. Po 14 dniach od nawiązania pierwszego kontaktu kurator zobowiązany jest do złożenia sprawozdania sądowi. Ma ono formę pisemną. Kolejne sprawozdania składane są na żądanie sądu albo w terminach przez niego określonych. Kurator jest także uprawniony do przeprowadzenia wywiadu środowiskowego na zlecenie sądu. Jego celem jest poznanie sytuacji materialnej rodziny nieletniego, przebiegu jego nauki i sposobu spędzania czasu wolnego, jego kontaktów środowiskowych, stosunku do niego rodziców albo opiekuna, stanu zdrowia, a także znanych w środowisku uzależnień nieletniego. Co więcej, kurator może zwrócić się z wnioskiem o pomoc do miejscowej jednostki policji. Czy Ty lub Twój bliski potrzebujesz pomocy adwokata? Jeśli chciałbyś skorzystać z mojej pomocy, zapraszam do kontaktu. Działam na terenie takich miast jak: Poznań, Luboń, Gniezno, Śrem, Środa Wielkopolska, Grodzisk Wielkopolski, Swarzędz, Leszno, Piła, Kościan, Jarocin, Września oraz Wolsztyn. Posiadam także oddział w Świeciu, pracując w takich miejscowościach jak Grudziądz, Chełmno i Tuchola. W trudnych sprawach działam w CAŁEJ POLSCE! Umów się na konsultację! Adwokat Marlena Słupińska-Strysik e-mail: biuro@ tel. 61 646 00 40 tel. 68 419 00 45 tel. 52 511 00 65 UWAGA! W powyższy artykuł nie stanowi porady prawnej ani jej substytutu. Nie może też stanowić inspiracji do obrony w procesie karnym. Jeśli jesteś oskarżony w sprawie karnej koniecznie skontaktuj się z adwokatem! Komentarze:

kiedy nieletni odpowiada jak dorosły